Gepubliceerd op February 26th, 2020
Reeds vanaf haar stichting in 1970 tot op vandaag (anno 2019) organiseerde de werkgroep Vuurtoren jaarlijks een of meerdere wieleractiviteiten, naast vele andere sportwedstrijden. De wielerwedstrijden werden jaarlijks tijdens de wijkkermis gereden tot medio de jaren 1990. De interesse van de cafés verdween plots en de kermiskoersen op de wijk horen nu tot het verleden.
In haar bijna 50-jarige bestaan heeft de werkgroep al vanaf haar stichting in 1970 tot op vandaag (anno 2019) jaarlijks een of meerdere sportactiviteiten mede georganiseerd. Deze sportactiviteiten omvatten onder andere volleybal- en voetbaltoernooien, stratenlopen, deelname aan de organisatie van motorwedstrijden en allerhande wielerwedstrijden. Ook meer exotische sporten zoals cyclobalwedstrijden, Europese kampioenschappen jetski en speciaal voor gehandicapten ingerichte sporten zagen het licht.
Affiche voor de demonstratie van gehandicapten
En volgens dit krantenknipsel had dit wel enig succes.
Kijk je naar het aantal ingerichte wedstrijden, dan vormen de wielerkampioenschappen (40 à 50) het grootste aandeel van de organisatie van sportactiviteiten.
De door de werkgroep mede georganiseerde wielerwedstrijden beslaan de periode van 17 juni 1970 – het jaar van de stichting van de werkgroep – tot 6 mei 1994. Sponsors en organisatoren waren vaak cafés, maar soms ook rijwielhandelaars.
Mede-organisatoren van een kermiskoers
Deze wedstrijden kwamen er echter meestal op initiatief van de talrijke cafés die de wijk toen rijk was. Veelal was de aankomststreep dan ook op de Dr. Eduard Moreauxlaan getrokken, zoals onderstaande foto uit een lokale krant laat zien.
Koers op de Dr. Eduard Moreauxlaan in 1975
waar veel van de organiserende cafés waren gelegen
Vanaf het begin was er een zekere concurrentie tussen de herbergen. De vele discussies o.a. over de plaats van de eindstreep of de plaats van de prijsuitreiking zorgden ervoor dat de cafés liever hun eigen ding deden. Getuige daarvan de volgende affichereeks voor 1978.
Drieluik van affiches voor koersen in dezelfde kermisperiode
De organiserende cafés deden er natuurlijk alles aan om het volk te lokken naar hun etablissement. Naast de winnende wielrenners laten krantenfoto's vaak de organiserende cafés zien op de achtergrond.
Winnaar van de liefhebberswedstrijd in 1978
Totaalbeeld voor het organiserende café JEAN BART in 1978
Ook de sponsors waren niet altijd dezelfde, getuige het volgende drieluik uit hetzelfde jaartal.
Drieluik van affiches met verschillende sponsors
Van samenwerking tussen de herbergen voor het organiseren van een wielerwedstrijd is pas sprake vanaf 1989. Allen tegen één zou ik durven beweren, zoals het volgende tweeluik van affiches duidelijk maakt.
Een mooie taakverdeling ... of samen tegen de concurrent?
Latere affiches zoals deze hieronder tonen een betere samenwerking tussen de herbergen voor het organiseren van een koers. Was het voor een café alleen financieel niet meer draagbaar?
Samenwerking tussen de cafés ZEEMANSHUIS en ZEEMANSVERLANGEN
Zoals blijkt uit de affiches werkte de werkgroep altijd samen met het sportcomité OSTEND STADION. Die laatste zorgde – als liaison met de KBWB – voor de vergunningen en de inrichtingen.
De affiches vertellen ook het verhaal van een zekere achteruitgang in de belangstelling voor dit soort wielerwedstrijden. Daarom werd er soms wat nieuws geprobeerd, zoals een avondcriterium.
Eenvoudige affiche voor een criterium
De organiserende groep herhaalde dit soort experiment niet meer omdat het verlieslijdend was.
Het past hier een persoon in het spotlicht te plaatsen: Etienne Lefèvre. Deze man, destijds uitbater van café JEAN BART op de Dr. Eduard Moreauxlaan nr. 83, was jarenlang de bezieler van dit soort wielerwedstrijden op de wijk. Het wielervirus had hij wellicht bij het leger opgelopen, waar hij een achttal crossen won. Een krantenartikel uit 1988 vertelt het levensverhaal van deze man en zijn echtgenote Joske. Zijn wielerverhaal op de Vuurtorenwijk begon pas toen er op de wijk geen wielerwedstrijd meer was. Door de samenwerking met de lokale postmeester (Maurits Staelens) en met de wielerclub "Sport Komitee Oostende" groeide het idee om een mooie koers op de wijk te organiseren. Een gespijsde premiepot zorgde er voor dat vedetten als Freddy Maertens aan de start verschenen. De rest volgde vanzelf.
De 19e grote prijs "Jean Bart" waarvan sprake in het krantenartikel
In West-Vlaanderen waren de cafés de typische organisatoren van kermiskoersen. De waard zocht immers manieren om meer volk naar zijn zaak te laten afzakken. De laatste jaren echter swingden de kosten van zo'n wielerwedstrijd de pan uit. Vele organisatoren kunnen de kosten – reken maar zo'n € 2.500,00 per wedstrijd – niet meer dragen zonder eraan toe te steken. Ook de ouderen die vrijwillig hielpen met de organisatie verdwenen van het toneel. Een artikel van Knack vertelde onlangs nog de droeve historie van deze teloorgang. In de periode 1990 zag een aandachtige toeschouwer dat de gouden tijden voor de cafés stilletjes aan over hun hoogtepunt heen waren. Bovendien reden door de professionalisering van de wielersport de toppers van de verschillende categorieën nauwelijks nog in de kermiskoersen. Het hoeft dus niet te verbazen dat dit alles mede aan de basis lag van het verdwijnen van de kermiskoers.
De deskundige van de organisatie van wielerwedstrijden binnen de werkgroep, André Delanghe, haalt verschillende redenen aan om het beëindigen van de wielerwedstrijden op de Vuurtorenwijk te verklaren. Ten eerste waren de ronden te kort volgens de wielerbond; zij wensten ronden van minimaal 5 km. Ten tweede werd de organisatie van dergelijke evenementen te duur en de cafés waren bovendien niet meer "koersgezind" en konden er ook niets meer aan verdienen. Als laatste reden wilde de wielerbond ook minder wedstrijden inrichten.
Na 1994 zag men geen wielerwedstrijden in het kader van de wijkkermis meer op de Vuurtorenwijk.
Terug naar de overzichtspagina
